Nội dung
Viêm khớp là gì?
Viêm khớp là gì? Tổng quan bệnh Viêm khớp
Viêm khớp là gì? Viêm khớp là một thuật ngữ của các rối loạn có ảnh hưởng đến hoạt động và cấu trúc của khớp. Viêm khớp là một bệnh lý thường gặp, gây khó khăn, hạn chế trong sinh hoạt và lao động của người bệnh do đau đớn. Dấu hiệu thường gặp nhất của viêm khớp đó là hạn chế vận động khớp và đau khớp, ngoài ra có thể là sưng, nóng, đỏ tại khớp và cứng các cơ liên quan khớp. Có trên 100 loại viêm khớp, bao gồm bệnh viêm khớp đơn thuần hoặc viêm khớp gây ảnh hưởng đến các cơ quan khác. Hai loại viêm khớp phổ biến nhất là: viêm xương khớp (Osteo Arthritis) và viêm khớp dạng thấp (Rheumatoid Arthritis).
Viêm xương khớp: là loại viêm khớp phổ biến nhất có vị trí tổn thương chủ yếu là sụn khớp. Sụn là mô bao bọc các đầu xương có vai trò làm giảm ma sát giúp đảm bảo các đầu xương có thể dễ dàng trượt lên nhau khi vận động khớp. Khi bị viêm xương khớp làm các khớp trở nên khó chuyển động, biến dạng thậm chí các xương lệch khỏi vị trí bình thường. Các khớp bàn tay, cột sống, đầu gối, hông là các khớp thường bị viêm xương khớp. Bệnh viêm xương khớp thường xuất hiện ở lứa tuổi trung niên, đặc biệt từ 40 tuổi trở lên. Tuy nhiên bệnh cũng có thể gặp ở người trẻ đặc biệt là sau các chấn thương tại khớp.
Viêm khớp dạng thấp: đây là một bệnh liên quan đến hệ thống miễn dịch của cơ thể, vị trí tổn thương đầu tiên trong viêm khớp dạng thấp là màng hoạt dịch, sau đó gây rối loạn các thành phần khác trong khớp. Đối tượng thường mắc viêm khớp dạng thấp là phụ nữ 40 tuổi trở lên.
Nguyên nhân của bệnh viêm khớp
Bệnh viêm khớp bao gồm nhiều loại khác nhau, có thể chia thành hai nhóm nguyên nhân sau:
Nguyên nhân tại khớp: thường gặp như thoái hóa, viêm sụn, bào mòn sụn khớp, chấn thương khớp, nhiễm khuẩn tại khớp.
Các nguyên nhân ngoài khớp: do các rối loạn chuyển hóa (tăng acid uric trong bệnh lý gút), bất thường hệ thống miễn dịch gây tổn thương các thành phần trong khớp (như bệnh viêm khớp dạng thấp).
Triệu chứng của bệnh Viêm khớp
Các triệu chứng cảnh báo bạn có thể bị viêm khớp bao gồm:
-Đau khớp, đau khi vận động hoặc ngay cả khi nghỉ ngơi.
-Hạn chế vận động của khớp, có thể kèm theo đau khớp hoặc không đau.
-Sưng và cứng khớp
-Viêm tại chỗ hay vùng xung quanh khớp, đỏ vùng da quanh khớp..
-Lạo xạo khớp khi cử động, thường gặp và buổi sáng.
-Các triệu chứng ngoài khớp kèm theo có thể có như: sốt, phát ban, ngứa, khó thở, sụt cân…
Đối tượng nguy cơ của bệnh Viêm khớp
-Tuổi: người cao tuổi có tỷ lệ mắc các bệnh viêm khớp cao hơn do hậu quả của các rối loạn chuyển hóa và tích tụ các chấn thương kéo dài, ngòai ra viêm khớp cũng có thể gặp ở trẻ em.
-Giới: bệnh viêm khớp gặp phụ nữ nhiều hơn nam giới.
-Nghề nghiệp: lao động nặng, vận động sai tư thế, ngồi lâu trong một tư thế…có tỷ lệ mắc bệnh viêm khớp cao hơn.
-Chấn thương: các chấn thương tại khớp có thể gây ra viêm khớp cấp tính ngay lúc đó hoặc tăng nguy cơ viêm khớp mạn tính sau này.
-Thừa cân: tăng cân làm tăng sức ép lên các khớp từ đó đẩy nhanh quá trình viêm đã có sẵn tại khớp, gây các bệnh viêm khớp.
-Các rối loạn trao đổi chất: ảnh hưởng đến sự nuôi dưỡng các thành phần của khớp và các xuất hiện các thành phần bất thường trong khớp.
-Bệnh miễn dịch, rối loạn di truyền cũng có thể tăng nguy cơ bệnh viêm khớp.
Phòng ngừa bệnh Viêm khớp
Các biện pháp sau sẽ giúp giảm nguy cơ và kiểm soát bệnh viêm khớp tốt hơn:
-Tập thể dục: các môn thể dục khác nhau có thể được lựa chọn tùy thuộc và độ tuổi và điều kiện cụ thể.
-Duy trì cân nặng trong giới hạn cho phép.
-Đảm bảo an toàn trong lao động, hạn chế các chấn thương tới khớp.
-Ngồi và làm việc đúng tư thế.
-Khám định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các rối loạn chuyển hóa của cơ thể.
Các biện pháp chẩn đoán bệnh Viêm khớp
Khám bệnh: khai thác các triệu chứng cơ năng và khám kiểm tra tầm vận động của khớp, sự biến dạng khớp, và thực hiện một số nghiệm pháp để xác định tràn dịch của khớp.
Các xét nghiệm cần thực hiện
-Các xét nghiệm cơ bản: công thức máu, tốc độ máu lắng, protein phản ứng C Reactive Protein (CRP), chức năng gan, thận, Xquang tim phổi, điện tâm đồ.
-Chụp x quang khớp: phát hiện các biến đổi về cấu trúc của khớp.
-Chụp xạ hình xương: là phương pháp hiện đại cho biết các thay đổi về hình dạng của các xương khớp, có thể phát hiện các rối loạn về chuyển hóa. Đặc biệt giúp phát hiện sớm các trường hợp u xương khớp và ung thư.
-Các xét nghiệm khác về miễn dịch như: định lượng yếu tố dạng thấp (RF)…( trong trường hợp viêm khớp dạng thấp)
Các biện pháp điều trị bệnh Viêm khớp
Ngoại trừ viêm khớp do nhiễm khuẩn là bệnh cấp tính, đa số các bệnh viêm khớp đều được xem là các bệnh mạn tính. Vì vậy, điều trị dứt điểm hết bệnh viêm khớp hầu như là rất khó đạt được. Mục tiêu điều trị chung là giảm đau, trả lại hoạt động cho khớp, hạn chế bệnh tái phát và ngăn ngừa biến dạng khớp.
Các phương pháp điều trị viêm khớp bao gồm:
Điều trị nội khoa: hầu hết các trường hợp, điều trị nội khoa bằng thuốc đơn thuần hoặc kết hợp với các phương pháp phẫu thuật. Các thuốc được dùng tùy theo từng loại viêm khớp, bao gồm thuốc giảm đau chống viêm và các thuốc đặc hiệu theo nguyên nhân bệnh.
Các thuốc giảm đau chống viêm thường dùng để điều trị trong bệnh viêm khớp là nhóm thuốc giảm đau chống viêm không steroid (NSAID) như mobic, ibuprofen. Corticoid có thể sử dụng chống viêm trong một số trường hợp. Việc sử dụng thuốc cần thực hiện theo chỉ định của bác sĩ.
Điều trị ngoại khoa:
*Phẫu thuật chỉ được chỉ định trong các trường hợp:
Khớp không thể hoạt động được, đau kéo dài không đáp ứng với điều trị nội khoa, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, thẩm mỹ của bệnh nhân.
*Các phương pháp phẫu thuật bao gồm:
-Phẫu thuật tạo hình khớp để thay thế khớp.
-Tạo hình xương: xương sẽ được phẫu thuật tái tạo để đảm bảo thực hiện chức năng của khớp.
Thay đổi lối sống:
Chế độ sinh hoạt hợp lý rất cần thiết cho các bệnh nhân viêm khớp. Tập luyện thể dục và ăn kiêng là hai vấn đề cần được quan tâm:
-Tập thể dục thường xuyên và nhẹ nhàng sẽ giúp khớp vận động dẻo dai hơn. Bơi lội là một sự lựa chọn tốt cho các bệnh nhân viêm khớp do sẽ giảm áp lực lên các khớp. Lưu ý cần đảm bảo chế độ tập luyện vừa sức.
-Chế độ ăn nên giảm lượng tinh bột, giảm cân đặc biệt với các trường hợp béo phì. Duy trì chế độ ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng để giảm tiến triển nặng thêm của viêm khớp. (xem thêm Bệnh viêm khớp không nên ăn gì?
-Dùng thực phẩm chức năng viên uống NEOCARTI để bổ sung chất nhày cho khớp, giúp khớp vận động linh hoạt, hạn chế hiện tượng viêm khớp.